یکی از قدیمیترین گیاهان دارویی که امروزه در رژیم غذایی برای تناسب اندام و حفظ سلامت بدن استفاده میشود زنجبیل است. بهطور تقریبی این گیاه حدود هزار سال پیش در کشور های هند و دیگر کشورهای آسیایی مورد استفاده قرار گرفته بود. این گیاه دارویی که خاصیت فوقالعاده در سلامتی بدن دارد در کشورهای آمریکای جنوبی نیز مورد محبوبیت قرار گرفته است. ما در این مقاله به بررسی خاصیت شگفت انگیز زنجبیل برای سلامتی می پردازیم.
خاصیت زنجبیل
خواص زنجبیل بسیار زیاد بوده دو مورد از مهمترین خواص آن باید به ضد التهاب و ضد تهوع بودن آن اشاره کرد. زنجبیل میتواند به کاهش وزن، کنترل آرتریت و همچین کاهش درد قاعدگی و دیگر بیماری های عفونی کمک کند.
زنجبیل یک گیاه گلدار بوده که بیشتر در آسیای جنوب شرقی پرورش پیدا میکند، وجود زنجبیل در غذاهای شیرین طعم خاص و فوقالعاده ای میدهد و باتوجه به خواص بالایی که برای سلامتی انسان ها دارد اغلب مردم در غذاهای خود از این گیاه استفاده میکنند. ریزوم ساقه زنجبیل بوده که به عنوان یک نوع ادویه در غذاها استفاده میشود، البته به زبان عامیانه به آن زنجبیل نیز میگویند.
از زنجبیل میتوان بهصورت تازه و خشک شده که به شکل پودر زنجبیل در بازار وجود دارد همچین ممکن بوده زردچوبه را در فروشگاه ها در قالب روغن یا آبلیمو مشاهده کنید. در بیشتر دستورهای غذایی و غذاهای فرآوری شده این گیاه نقش اصلی را داشته، زردچوبه برای درمانهای خانگی و مواد تشکیل دهنده لوازم آرایشی مورد استفاده قرار میگیرد.
زنجبیل حاوی گینجرول
از زنجبیل در زمانهای گذشته در طب سنتی استفاده میکردند، زیرا باعث کاهش التهاب، ضد تهوع و پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا و سرما خوردگی بوده، همچنین برای هضم راحت غذا نیز خوب میباشد این موارد گوشه کوچکی از خاصیت بیشمار این گیاه است. زنجبیل یکی از گیاهانی بوده که عطر و طعم بسیار خاصی دارد و وجود روغن گینجرول در آن باعث محبوبیت بیشتر آن شده و بیشتر خواص موجود در زنجبیل بهخاطر وجود این روغن است. گینجرول دارای خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدان بوده و همچنین به کاهش استرس کمک میکند.
زنجبیل درمان کننده تهوع و استفراغ
زنجبیل یکی از موثرترین دارو برای درمان تهوع بوده حتی برای خانوم های باردار در دوران بارداری بسیار پیشنهاد میشود، البته که زنجیل عارضه مهمی نداشته اما بهتر بوده قبل از مصرف آن با دکتر خود مشورت شود تا باعث به وجود آمدن مشکل نشود بهخصوص در افرادی که نزدیک به تایم زایمان خود هستند و یا قبلا سابقه سقط جنین را داشتهاند مشورت قبل از مصرف بسیار توصیه میشود. همچنین این گیاه برای از بین بردن تهوع در صبح نیز بسیار موثر بوده است. زنجبیل از بین برنده تهوع و استفراغ در افراد تازه جراحی کرده میباشد همچنین تهوع ناشی از شیمی درمانی را نیز کاهش میدهد.
زنجبیل به تناسب اندام کمک کرده
براساس تحقیقات انجام شده بر روی انسانها و حیوانات مصرف زنجبیل برای کاهش وزن بسیار موثر میباشد. مکمل زنجبیل بهطور کاملاً واضحی باعث باعث کاهش وزن و از بین برنده چربی کمر و پهلوها شده است. ممکن بوده دلیل کاهش وزن با مصرف زنجبیل وجود مکانیسمهای خاص مثل کاهش التهاب میباشد.
زنجبیل درمان کننده سوء هاضمه
خوردن زنجبیل در غذاها و یکسری از نوشیدنیها باعث کنترل سوء هاضمه و تسریع هضم غذا در انسانها میشود. در یک تحقیقات انجام شده محققان متوجه شدهاند که خوردن زنجبیل و کنگر فرنگی قبل از غذا باعث کاهش سوء هاضمه و بهبود عملکرد سیستم بدن این بیماران میشود.
زنجبیل درمان کننده آرتروز
یک نوع بیماری تخریب کننده مفاصل آرتروز نام داشته و باعث درد و سفتی در مفاصل میشود. مصرف زنجبیل باعث کاهش درد و کنترل ناتوانی در مفاصل شده، همچنین در یک تحقیق افراد دچار بیماری آرتروز روزانه حدود یک گرم از زنجبیل در یک دوره دوازده هفته ای مصرف کردند، شواهد نشان داد که درد و التهاب مفاصل آنها کمتر شده اما با مشکلاتی مانند درد معده و اذیت شدن از طعم آن درمان را نیمه رها کردهاند.
زنجبیل کاهش خطر ابتلا به سرطان
وجود گینجرول در این گیاه و دیگر ترکیبات ضد التهابی که در دورن خود دارد باعث شده انسان ها را از مبتلا شدن به سرطان دور کند. شواهد نشان داده شده که یکسری ترکیبات در آن به کاهش ابتلا شدن به سرطان روده و معده مثل سرطان روده بزرگ و همچنین پانکراس و کبد اشاره کرد. با انجام شدن یک تحقیقات در میان بیست نفر که احتمال مبتلا شدن به سرطان روده بزرگ را داشتند و با خوردن روزانه دو گرم زنجیل در ۲۸ روز احتمال مبتلا شدن را بسیار کاهش دادن اند به نوعی که دیگر لازم به آزمایشات پیشرفته در انسان ها نبود.
زنجبیل کاهش دهنده قند خون
در تحقیقات انجام شده از گیاه زنجبیل نشان میدهد این گیاه دارای خاصیت ضد دیابتی یا همان ضد قند خون میباشد. باتوجه به تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ برروی افراد با قند خون نوع دو انجام شد، به این نتیجه رسیدند که افراد پس از خوردن زنجبیل شاهد کاهش قند خون ناشتا و هموگلوبین در خون میشوند، این آزمایش رو چند نفر انجام شد و دوره آن هشت الی سیزده هفته طول کشید. آنها بعد از گذشت دوره متوجه شدند حدود دوازده درصد قند خون کاهش یافته و سطح هموگلوبین نیز ده درصد کاهش داشته است.
زنجبیل کاهش دهنده درد قاعدگی
زنجبیل تسکین دهنده درد در دوران قاعدگی بوده، به نوعی که یکسری تحقیقات انجام شده بر روی تأثیر این گیاه در دوران قاعدگی نشان میدهد بهتر از قرص های شیمیایی مثل استامینوفن، ایبوپروفن و غیره بوده است. البته احتمال دارد این تاثیر در بدن هرکس متفاوت باشد.
زنجبیل بهبود عملکرد مغز و جلوگیری از آلزایمر
وجود گینجرول و شوگاول در گیاه زنجبیل میتواند انسان ها را از خطر ابتلا به آلزایمر و فراموشی دور کند، حتی این گیاه توانایی پیشگیری از بیماری های پارکینسون و ام اس را دارد. دومورد از عواملی که باعث مبتلا شدن به آلزایمر میشود استرس اکسیداتی و التهاب مزمن بوده است که با خوردن زنجبیل این دو مورد کاهش پیدا کرده و احتمال مبتلا شدن به آلزایمر را در انسان ها کاهش داده است. با انجام یکسری تحقیقات در میان حیوانات نشان میدهد وجود آنتی اکسیدان و فعال زیستی در گیاه باعث جلوگیری از التهاب مغز و پیشگیری از تحلیل مغز شده است.
زنجبیل کاهش دهنده کلسترول خون
بالا بودن کلسترول خون از نوع بد که LDL نام دارد باعث بروز بیماریهای متعدد قلبی و به خطر افتادن سلامتی بدن میشود. با انجام شدن حدود بیست و شش آزمون محققان متوجه شدند با استفاده از زنجبیل میتوان بهطور چشم گیری تری گلیسیرید و کلسترول خون را کاهش داده و درعوض آن کلسترول خون خوب را که HDL میباشد در خون افزایش داد. تاثیر این گیاه در کاهش کلسترول آنقدر بالا بوده که با استفاده کم روزانه شاهد کاهش آن خواهید بود. زیرا اگر شما زنجبیل دوست نداشته باشید قاعدتاً مصرف هرروزه آن برای شما سخت خواهد بود بنابراین نباید برای استفاده مقدار زیاد آن در روز حساسیت به خرج دهید.
زنجبیل دارای چه ویتامینهایی بوده است؟
یک قاشق چایخوری از گیاه زنجبیل برابر میشود با یک دهم میلی گرم ویتامین C همچنین این گیاه دارای یکسری دیگر از ویتامینها مانند کلسیم، منیزیم و دیگر مواد مغذی نیز میباشد. بهطور کلی تمام ویتامینهای مورد نیاز روزانه بدن را میتوان با مصرف این ادویه در غذاها و یا تازه آن در دمنوشها برطرف کرد.
چه افرادی نباید زنجبیل بخورند؟
مصرف به اندازه و برنامه ریزی شده زنجبیل برای بیشتر افراد عارضه ای در پی نداشته اما لازم است بدانید خوردن زنجبیل برای همه دارای خاصیت نبوده و ممکن است برای یک گروه علائم خاصی از حساسیت نشان دهد. بهطور مثال افرادی که دچار ناراحتی معده هستند به هیچ عنوان نباید مقدار زیادی زنجبیل مصرف کنند، زیرا باعث درد در قسمت معده میشوند، همچنین افرادی که در دوران بارداری و یا شیردهی هستند حتماً قبل از خوردن زنجبیل با دکتر خود مشورت کنند لازم به ذکر است که بیشتر تحقیقات انجام شده نشان میدهد هیچ ضرری نداشته اما پیشگیری بهتر از درمان میباشد.
مضررات و عوارض جانبی زنجبیل بر روی سلامتی بدن
مصرف زنجبیل در حد متوسط برای افرادی که بیماری زمینه و یا حساسیت خاصی نداشتهاند ضضر نداشته اما مصرف بیرویه آن بر روی سلامتی تاثیر میگذارد. بهگونهای که مصرف آن از یک حدی بگذرد باعث یکسری علائم مانند درد شکمی، اسهال، التهاب دهان و گلو، سوزش معده در افراد میشود.
نتیجه نهایی
زنجبیل دارای مواد مغذی و دیگر ترکیبات موثر ضد التهابی بوده، این گیاه فواید بسیار زیادی برای بدن و عملکرد مغز دارد. زنجبیل دارای خاصیت ضد التهابی، ضد تهوع و پیشگیری از ابتلا به سرطان و… دارد، البته که تحقیقات بسیار زیادی برای اثبات خاصیتهای بیشتر این گیاه لازم بوده است.